Met mijn rug naar gemeente (gast column Cees Vrooland)

Ongeveer éénmaal per maand is het mijn beurt om op het orgel te spelen tijdens een zondagse kerkdienst in de Open Hof. Tien minuten voor de dienst begint wandel ik de kerk in en neem plaats op de orgelbank, helemaal voorin de kerk en verscholen achter een grote steen. Eerst de muziek nog even uitstallen op de lessenaar, en dan gaat het beginnen. Altijd weer een spannend moment die eerste tonen op de zondagmorgen. In de dagen daarvoor is er natuurlijk al behoorlijk wat tijd in de voorbereiding gestoken, want zomaar even gaan zitten en spelen, dat lukt mij niet. Het is dus dagelijks oefenen op klassieke werkjes die ik geschikt vind om ook eens voor het begin van een kerkdienst te spelen. Zodra ik de liturgie van de dienst krijg gaat het echte werk beginnen. Soms is dat al vroeg in de week, maar vaak ook pas op donderdag of vrijdag. In spanning kijk ik wat de dominee heeft uitgekozen. Zijn het alleen maar veel gezongen psalmen en gezangen of zitten er ook lastige en onbekende liederen bij? Als dat zo is weet ik wat mij te doen staat: veel oefenen. Voor mijn huisgenoten niet altijd fijn om steeds maar weer het zelfde liedje te horen. Nu is het niet zo dat ik een hekel heb aan onbekende liederen, integendeel. Ik ben erg blij met het nieuwe liedboek. Er staan prachtige liederen in, die zeker de moeite waard zijn om te worden geleerd. Jaar in, jaar uit steeds maar dezelfde melodieën spelen gaat op de duur ook vervelen. Nadat ik eerst thuis alles goed heb gestudeerd, ga ik zaterdagavond naar de kerk om het daar nog eens te doen. Eerst de orgelbank op de juiste hoogte zetten (mijn twee collega’s zijn een stukje kleiner dan ik, dus die willen de bank lager hebben), en op de juiste afstand van de speeltafel. Voor mij is dat precies de afmeting van een liedboek tussen de onderkant van de bank en de orgelkas. Daarna kan ik beginnen, en het is heerlijk om te spelen in een lege kerk. Zo nu en dan zing ik zelf uit volle borst mee. In coronatijd, toen er geen fysieke kerkdiensten gehouden mochten worden, werd op die manier toch de lofzang nog een beetje gaande gehouden (zie het eerste vers van psalm 107 uit het liedboek). Na mijn bezoek aan de kerk op zaterdagavond zit de voorbereiding erop. Een enkele keer speel ik ’s avonds voor het slapen gaan, en zondagmorgen vroeg, dat ene lastige liedje nog een paar keer, voor de zekerheid. En dan is het zondag, de kerkdienst kan wat mij betreft beginnen. Gaat er bij het spelen toch nog iets mis dan vind ik dat jammer, erg jammer zelfs, maar één ding is zeker: aan de voorbereiding heeft het niet gelegen. Boven dit stukje staat: “met mijn rug naar de gemeente”. Dat klinkt niet erg respectvol. De gemeente de rug toekeren is natuurlijk het laatste dat ik wil, want ondanks alle tijd die ik erin moet stoppen ben ik dankbaar dat ik regelmatig de samenzang mag begeleiden. Cees Vrooland